نکات ایمنی در کوهستان
هیچ چیز جای لذت غرق شدن در طبیعت و یک برنامه هایکینگ خوب را نمی گیرد. هوای تمیز، صلح و آرامش و مناظر بی نظیر؛ مگر آدمیزاد دیگر چه می خواهد؟ اما هایکینگ همان قدر که فرح بخش و روحیه ساز است، می تواند خطرآفرین باشد. پس شما باید نکات ایمنی در کوهستان را به صورت دقیق اجرا کنید
کریستین هویر، برنامه ریز و مدیر برنامه های هایکینگ، می گوید:«اصلاً مهم نیست که چقدر حرفه ای هستید و به کجا می روید. در طبیعت همیشه احتمال وقوع اتفاقات غیر مترقبه وجود دارد.»
خوشبختانه، روش های زیادی برای به حداقل رساندن احتمال رویارویی با شرایط اورژانسی در هایکینگ وجود دارد. باید آنقدر مجهز باشید که از پس خطرات احتمالی بر آیید. هر چقدر آمادگی بیشتری داشته باشید، بیشتر در امان می مانید و بیشتر به شما خوش می گذرد.
نکات ایمنی تخصصی که در ادامه آورده شده، به شما کمک می کند که هوشمندانه سفر کنید. قبل از شروع برنامه تمام نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
با یک جنگلبان مشورت کنید.
اگر می خواهید به دامان طبیعت سفر کنید، بهترین انتخاب برای شما پارک های جنگلی و بوستان های محلی است. در این گونه پارک ها و بوستان ها تعداد زیادی محیط بان حضور دارند. با آنها صحبت کنید تا به شما بگویند برای حفظ ایمنی چه کار باید بکنید.
در پارک های جنگلی، اطلاعات لازم و کافی به شما داده می شود. در آغاز مسیر اطلاعاتی مثل وجود موجودات زنده، گیاهان و جانوران سمی، تغییرات اعمال شده در مسیر پیاده روی، سقوط درخت و ریزش سنگ در اختیارتان قرار می گیرد. مدیریت پارک شما را برای داشتن سفر ایمن راهنمایی می کند. حتی آنها به شما می گویند که چطور از صدمه انسان های دیگر در امان بمانید.
حداقل یک همراه داشته باشید.
به صورت گروهی سفر کنید تا در مواقع بروز خطر تنها نباشید. حداقل یک همراه داشته باشید تا در صورتی که اتفاقی برای شما افتاد، بتواند کمک خبر کند.
قبل از سفر با همسفرانتان در مورد میزان سختی سفر، نقشه راه و ایمنی سفر صحبت کنید. راه و ایمنی سفر از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
نقشه راه را به یک دوست بدهید.
بعد از آن که با گروه مشورت کردید و مسیر سفر مشخص شد، نقشه راه را ترسیم کنید. نقشه راه باید شامل ساعت رفت و برگشت، مقصد و مسیرها باشد.
تخمین زدن مدت زمان هایکینگ کار مشکلی است. بهتر است صبح زود راه بیفتید و برنامه زمانی خودتان را با دقت دنبال کنید. توقع خیلی زیادی از خودتان نداشته باشید.
برنامه سفر و نقشه راه را به کسی بدهید که در سفر همراهتان نیست. می توانید جنگل بان یا محیط بان را نیز در جریان بگذارید. اگر در موعد مقرر برنگردید، این افراد با اطلاعاتی که در دست دارند به شما کمک می کنند.
در مورد ایمنی سفر به توافق برسید.
حتماً قسمتی از برنامه ریزی گروه برای سفر را به ایمنی سفر اختصاص دهید. قبل از آغاز سفر پرس و جو کنید که در صورت بروز خطر به چه کسی و یا چه جایی باید اطلاع بدهید. در صورت اقامت در پارک جنگلی، اولین کسی که باید با او تماس بگیرید، محیط بان پارک است.
هنگام برنامه ریزی سفر، سولات زیر را از خودتان بپرسید:
آیا تلفن همراه آنتن می دهد؟ آیا گوشی شما شارژ دارد؟ پاوربانک دارید؟
اگر امکان استفاده از تلفن همراه وجود ندارد، از علایم نشان دهنده موقعیت و دستگاه های ماهواره ای استفاده کنید. برخی از پیجرها با ماهواره کار می کنند. تلفن های همراه ماهواره ای هم گزینه دیگری هستند.
پارک جنگلی شماره اورژانس دارد؟ اگر ندارد با 115 تماس بگیرید.
اگر نتوانید پیام درخواست کمک ارسال کنید، چه کسی از گروه داوطلب می شود که کمک خبر کند؟
آمادگی هر گونه شرایط آب و هوایی را داشته باشید.
در اینجا منظور فقط چک کردن آب و هوای مقصد نیست. با محیط بان صحبت کنید و بپرسید هوای آن منطقه در این فصل سال چطور است؟ بپرسید که آیا از نظر آب و هوا خطری تهدیدتان می کند یا خیر. حتی بهترین و پیشرفته ترین ایستگاه های پیش بینی هوا، نمی توانند طوفان های مهیب و غیرمنتظره را پیشگویی کنند.
صاعقه و رعد و برق از خطرات محتمل هستند. اگر در رعد و برق گیر افتادید، جایی پناه بگیرید. اگر یکی از اعضای گروه مورد اصابت صاعقه قرار گرفت، باقی متفرق شوید. از درختان بلند، آب و اجسام فلزی فاصله بگیرید.
حتی کوچکترین تغییرات آب و هوایی بر روی سفر شما تاثیر می گذارند، چرا که سطح مسیرها با هر آب و هوایی تغییر می کند. برای مثال، نم نم باران با گل کردن راه موجبات بروز خطر را فراهم می کند.
10 وسیله ضروری که باید بردارید.
10 وسیله ضروری اورژانسی وجود دارد که توسط انجمن هایکینگ پاسیفیک نورث وست طراحی شده است. به گفته این انجمن همراه داشتن این 10 مورد، به مسافرین کمک می کند تا از پس هر مشکلی بر بیایند و یک شب را در طبیعت سپری کنند. 10 موردی که توسط پاسیفیک نورث وست فهرست شده، برای افراد مبتدی و متوسط از ملزومات ضروری به حساب می آید.
هویر می گوید:«اگر بار اولی است که به یک منطقه می روید، باید تجهیزات بیشتری همراه داشته باشید.»
- جعبه کمک های اولیه
- ابزار مسیریابی: نقشه، قطب نما، GPS
- وسایل محافظت از نور آفتاب: ضد آفتاب، عینک آفتابی، کلاه
- پوشینه عایق: ژاکت، بارانی، پوشش های مضاعف
- وسایل روشنایی: چراغ قوه، فانوس و هدلامپ
- وسایل برپا کردن آتش: کبریت، فندک، آتش زنه
- جعبه ابزار: چسب نواری پهن و ابزار چندکاره
- مواد غذایی: غذای آماده و انرژی زا
- نوشیدنی: آب و ابزار تصفیه آب
- پناهگاه اضطراری: چادر، پتو، پلاستیک بزرگ، کیسه
این لیست خیلی دقیق نیست و می توان با توجه به شرایط آن را تغییر داد. هنگامی که در حال آماده کردن کوله هستید، شرایط را مد نظر داشته باشید.
جعبه کمک های اولیه سفارشی درست کنید.
جعبه های کمک های اولیه موجود در بازار، حاوی وسایل ضروری مثل چسب زخم، باند و بتادین هستند. این جعبه ها برای رسیدگی کردن به مصدومیت های رایج مثل خراشیدگی، پیچ خوردگی مچ و گزیدگی کارآمد هستند. می توانید از جعبه کمک های اولیه آماده استفاده کنید یا خودتان یک جعبه کمک های اولیه بسازید. برای ساختن جعبه از وب سایت صلیب سرخ کمک بگیرید.
به هر حال شما باید آیتم هایی را با توجه به نیاز شخصی به جعبه اضافه کنید. وقتی به طبیعت می روید، بیماری های قبلی شما در ماشین نمی مانند. بیماری همیشه با شماست. داروهای خود را حتماً همراه داشته باشید. اگر دیابت دارید، انسولین را فراموش نکنید. اگر به حشرات حساسیت دارید، اپیپن یادتان نرود.
کفش و جوراب کوهنوردی تهیه کنید.
کفش کوهنوردی باید کاملاً اندازه پا باشد و به خوبی پا را در بگیرد. در غیر این صورت احتمال پیچ خوردگی پا بسیار بالا می رود. کفش کوهنوردی خوب، شما را از یکی از مشکلات رایج کوهنوردی یعنی تاول زدن پا در امان می دارد.
اگر هیچ ایده ای در مورد خرید کفش کوهنوردی ندارید، با یک کوهنورد باتجربه مشورت کنید. با مراجعه به فروشگاه های لوازم کوهنوردی می توانید کفش های مختلف را تست کنید.
از پوشیدن جوراب های پنبه ای خودداری کنید. پنبه رطوبت را در خود نگه می دارد و باعث می شود پا تاول بزند. در عوض از جوراب های پشمی یا نایلونی استفاده کنید که رطوبت از آنها خارج می شود. خشک بودن پا باعث کمتر شدن اصطکاک می شود. توصیه می شود هر بار که در حین کوهنوردی استراحت می کنید، کفش هایتان را در بیاورید.
همیشه چسب مخصوص تاول در جعبه کمک های اولیه داشته باشید. . به محض آن که احساس کردید پایتان دارد تاول می زند، بر روی پوست ملتهب چسب بزنید. اگر کفش کوهنوردی نو و خشک به پا می کنید، حتماً قبل از شروع کوهنوردی به پشت پا و انگشتان چسب تاول بزنید.
از خودتان در برابر خورشید محافظت کنید.
آمار آفتاب سوختگی شدید و گرما زدگی در تابستان بالاست. اولین کاری که باید بکنید، تعیین زمان مناسب برای هایکینگ است. برای دوری کردن از ساعات اوج گرما، کوهنوردان حرفه ای معمولاً بعد از غروب آفتاب یا قبل از طلوع آفتاب حرکت خود را آغاز می کنند. اگر دمای هوا 50 درجه و آسمان صاف است، اصلاً شرایط برای چند ساعت کوهنوردی مناسب نیست.
گام بعدی آماده سازی است. پوست خود را با ضدآفتابی که SPF آن حداقل 30 باشد، بپوشانید. فراموش نکنید که بعد از چند ساعت، ضد آفتاب را تمدید کنید. یکی دیگر از گزینه ها، لباس های کوهنوردی است که با پارچه های ضد آفتاب دوخته شده اند. عینک آفتابی بزنید و کلاه لبه دار بر سر بگذارید. لبه کلاه باید طوری باشد که بر روی صورت و گردن شما سایه بیاندازد. برای جلوگیری از گرمازدگی و خطرات مهلک آن، بدن خود را هیدراته نگه دارید و هر از چندی در سایه استراحت کنید.
حواستان به خودتان باشد و اگر احساس کردید حالتان خوب نیست، کاری بکنید. قبل از آن که بدن بی آب شود و دچار گرمازدگی شوید، بدن نشانه هایی از خود بروز می دهد. اگر در میانه راه احساس سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و گیجی داشتید، همان جا توقف کنید. باید فرد گرمازده را در زیر سایه و در خنکی بنشانید و به او آب بدهید. بر صورت و بدنش آب بپاشید. اگر امکانش وجود دارد با اورژانس تماس بگیرید. اگر در ارتفاع زیاد کوهنوردی می کنید، مراقب کمبود اکسیژن و ارتفاع زدگی باشید.
آب یا تصفیه کننده آب همراه داشته باشید.
توصیه می شود در حین طبیعت گردی و کوهنوردی هر یک ساعت یک بار، نیم لیتر تا یک لیتر آب بنوشید. میزان آب مورد نیاز هر شخص به شرایط، محیط و آب مصرفی در حالت عادی بستگی دارد. باید خودتان را بشناسید.
علیرغم آن که می توانید آب مورد نیازتان را با خود حمل کنید، برای کاهش بار از آب های موجود در طبیعت استفاده کنید. قبل از شروع هایکینگ تحقیق کنید که در آن منطقه منابع طبیعی آب وجود دارد یا خیر و آیا امکان پر کردن بطری آب در طول سفر وجود دارد؟ اگر به پارک جنگلی می روید، محیط بان این اطلاعات را به شما می دهد.
اگر منبع آب طبیعی وجود داشته باشد، هم بارتان سبک می شود و هم از مزایای نوشیدن آب طبیعی بهره مند می شوید. پس تصفیه کننده آب همراه داشته باشید. می توانید آب را در کتری و بر روی آتش بجوشانید. با استفاده از فیلترهای تصفیه آب، ناخالصی آب را بگیرید؛ سپس یک قرص تصفیه کننده درون آب بیاندازید.
در طول برنامه هایکینگ آب تصفیه نشده ننوشید. حتی آبی که در ظاهر بسیار زلال است، می تواند حاوی پاتوژن های خطرناک باشد.
از مسیر منحرف نشوید.
به خاطر حفظ ایمنی خودتان، منابع طبیعی و سایر طبیعت گردان، تحت هیچ شرایطی از مسیر معین خارج نشوید. امکان دارد در بیراهه با موانع خطرناکی رو به رو شوید. در مناطقی که رشد گیاهان به سرعت اتفاق می افتد، علائم راهنما در زیر گیاهان مدفون می شوند. اگر در بیراهه گم شوید یا مشکلی برایتان به وجود بیاید، عملیات نجات بسیار مشکل خواهد بود.
راه هایی در طبیعت وجود دارد که بر اثر رفت آمد طبیعت گردان شکل گرفته است. با وارد شدن به این مسیرهای غیر رسمی به گیاهان آسیب می زنید، مزاحم حیوانات می شوید، موجب فرسایش زمین می شوید و کوهنوردان بعدی را به خطر می اندازید.
- قبل از برنامه اصلی به یک هایکینگ آزمایشی بروید.
بعضی چیزها را تا در شرایط قرار نگیرید، درک نمی کنید. برای مثال شما نمی توانید 1 کیلو کره بادام زمینی با خود ببرید؛ چون کوله سنگین می شود.
به همین دلیل توصیه می شود قبل از شروع برنامه هایکینگ اصلی، یک برنامه کوتاه مدت آزمایشی داشته باشید. به این ترتیب شما می دانید چه چیزهایی ضروری هستند، کفش هایتان جا باز می کنند و مقدار آب و غذا دستتان می آید.
هویر می گوید:«اگر برنامه سبک و آرامی داشته باشید، بیشتر لذت می برید و احتمال آن که دوباره به طبیعت گردی بروید، بیشتر می شود.»
- در نیمه دوم سفر، بیشتر احتیاط کنید.
معمولاً اتفاقاتی مثل سقوط، سر خوردن و آسیب دیدگی در نیمه دوم سفر و پایان روز اتفاق می افتند. انرژی شما تحلیل رفته، عضلات خسته شده اند و احتمالاً فقط می خواهید هر چه زودتر به مقصد برسید. در این شرایط ضمن حفظ آرامش و خونسردی، بیشتر از پیش احتیاط کنید.
- آماده برگشت شوید.
شما می توانید تمام طول روز به نقشه نگاه کنید و با افراد محلی مشورت نمایید. اما باید واقعیت ها را در نظر بگیرید و تصمیم گیری کنید.
احتمال دارد علائم و نشانه ها را جدی نگیرید. بدنتان خسته شده، طوفان در راه است و یا اعضای گروه رمق ندارند، اما شما می خواهید به هدف از پیش تعیین شده خود برسید.
اگر بی طرف و منعطف باشید، سفر لذت بخش تری را تجربه می کنید. شما به سفر می روید که خوش بگذرانید. هر مانعی که سر راهتان سبز شد، به فال نیک بگیرید. از تماشای مناظر طبیعت لذت ببرید و برگردید. حتی اگر به نقطه مورد نظرتان نرسید، همچنان می توانید سفر فوق العاده ای داشته باشید. مهمترین مسئله لذت بردن از سفر در هر لحظه است. اصرار نداشته باشید که به برنامه ریزی پایبند باشید.